Voorjaarsnota, algemene beschouwingen, deel 1

Voorzitter,

(Marcus 2:23-27 (Het Boek))

Op een sabbat (zaterdag, de Joodse rustdag) liep Jezus met zijn leerlingen door de graanvelden. De leerlingen plukten zo nu en dan wat aren en haalden de graankorrels eruit om ze op te eten. Een paar Farizeeën zeiden tegen Jezus: ‘Waarom zegt U daar niets van? U weet toch dat het vandaag sabbat is? Het is een rustdag. Wat zij doen, is verboden.’
Jezus haalt dan een voorbeeld uit de tijd van Koning David aan waarin hij de stellingname ontkracht en dan zegt Hij: De sabbat is er voor de mensen, niet de mensen voor de sabbat.

Vertaald naar hier en nu: regels zijn er voor de mens, de mens is er niet voor de regels. De gemeente zou dit op tegeltjes in ieder kantoor van het raadhuis op moeten hangen. Bij beleidsmakers, bij de baliemedewerkers, bij vergunningverlening, bij handhavers en niet in de laatste plaats bij het college.

Is dat nieuw? Nee, natuurlijk niet. Het is de vaak genoemde “ja-het-kan” mentaliteit wat door het college wordt omarmd. Een  fantastisch voorbeeld vind onze fractie de manier waarop recent ruimte is geboden aan de horeca in deze coronatijd: precario werd geschrapt, belastingheffing uitgesteld, kortom allerlei regels werden versoepeld om de maximale ruimte te bieden, zolang anderen niet benadeeld werden.

We leven in een hectische tijd, een crisistijd, met grote woningnood, een tijd van allerlei transities: energie-opwek, warmtetransitie, opwarming van de aarde, klimaatmaatregelen die vragen om andere manieren van bouwen, zoals klimaatadaptieve woningen, et cetera et cetera.

In het kader van “klimaatmaatregelen in het klein” dienen wij de motie “Groenere tuinen” in.

De kop in het Haarlems Dagblad afgelopen dinsdag: “Plan goedkope huizen afgewezen”

Collega’s, is er behoefte aan echt goedkope woningen of vooral aan woningen van meer dan 3 ton?  Zijn er jongeren die noodgedwongen tot hun dertigste of nog langer bij hun ouders blijven wonen? Of vertrekken uit de polder? Tuurlijk, we hebben de starterslening verbeterd, maar naar het idee van ChristenUnie-SGP is er veel meer nodig. Ook deze week, in de landelijke dagbladen: er zijn 845.000 nieuwe woningen nodig in de komende 10 jaar.

Dan komt er een projectontwikkelaar die 1540 kleine en grotere appartementen wil bouwen. 450 sociale huurwoningen: wow, je zou het misschien wel een gebedsverhoring kunnen noemen. Zonder goed gesprek met de ontwikkelaar om de eventuele rafelrandjes weg te werken wordt het afgewezen.

En dan zijn er ook prachtige inventieve ideeën over een andere manier van bouwen, er zijn mensen die hun ecologische voetafdruk willen verkleinen en daarmee willen laten zien dat het kan, er zijn mensen die laten zien dat je klimaatneutraal kunt wonen, dat je in plaats van biomassa te verstoken, CO2 kunt opslaan in de houten wanden van een woning, een woning die echt betaalbaar is: rond de € 50.000. Dit zijn initiatieven die in tal van gemeenten worden omarmd.

Zo niet in Haarlemmermeer: keer op keer krijgen mensen afwijzingen, duidelijk op basis van regels en meer nog, de interpretatie ervan, of erger nog, een kwestie van smaak: een tiny house zorgt voor verstedelijking, het zorgt voor verrommeling, de dakgoot is te hoog, er mag maar één woning op een (groot) perceel, het ziet er niet mooi uit.

Het lijkt erop dat de gemeente Haarlemmermeer zich nog niet echt heeft gecommitteerd aan deze alternatieve bouwvorm, terwijl zelfs projectontwikkelaar Heijmans in meerdere gemeenten al deze tiny houses heeft gebouwd.

Dit gevoel wat onze fractie hierbij heeft is meerdere keren weersproken door het college. Zij probeert ons er juist van te overtuigen dat die constructieve houding wel bestaat door in persberichten juichend nieuwe projecten aan te kondigen. Door aan te geven dat er heel veel projecten in de pijplijn zitten, ook kleinschalige. Maar wij zien het niet. Niet in de antwoorden en niet in de cijfers.

Daarom hebben wij samen met de VVD een motie opgesteld. Om het gat te dichten tussen deze twee kanten van het verhaal met duidelijke cijfers over wat we willen, wat we hebben bereikt, en wat we gaan bereiken. Met elkaar, met onze initiatiefrijke inwoners.

Onze fractie heeft kennis genomen van de voorjaarsrapportage, en ons viel een aantal zaken op.

Oorspronkelijk lag er aan het eind van de vijfjaarsbegroting een financieel gat van 5 a 7 miljoen. Daar is vervolgens aan gesleuteld en we zien nu op de lange termijn een sluitende begroting. Daar is dan wel bv. 3 miljoen extra toeristenbelasting bij ingepland, en dan spreek ik maar de hoop uit dat dat met de onzekere toekomst gaat lukken.
Complimenten voor het zoek- en rekenwerk.

Dat sleutelen is naar onze indruk voor een groot deel met de kaasschaaf gedaan. Dat mag, maar je moet wel oppassen dat je er niet teveel van afhaalt, dan krijg je schaafwonden.

Nog even over de sluitende begroting: het valt ons de laatste jaren steeds op dat de grootste onverwachte wijzigingen van buiten de gemeente komen: de bijdrage van het rijk. Vorige week nog in de krant: Haarlem dacht eind vorig jaar nog dat een tekort van 4,8 miljoen dreigde. Vervolgens kwam er een cadeautje van 7 miljoen en hup: een positieve einduitkomst van 2,2 miljoen. En dat is ook bij ons steeds het geval. En nu komt corona er nog bij: we hebben het voortdurend over 10 miljoen schade, maar wat gaat het rijk daarvan vergoeden? Het college memoreert deze kwestie zelf ook op blz 5 van het raadsvoorstel als kanttekening.

Jammer voor het inzicht in de cijfers is het feit dat de bijdrage die de gemeente aan AM Match de afgelopen jaren leverde, uit hun eigen reserves werd gehaald en daardoor niet in onze cijfers zichtbaar werd, en dat dat nu wel gaat gebeuren, omdat de pot leeg is. En ook vreemd eigenlijk dat dat niet eerder in de begroting is terecht gekomen, want we wisten dat het zou gaan gebeuren. Het gaat wel om 1,2 miljoen op jaarbasis… Graag reactie van het college.

Onze fractie kan verder instemmen met de (i.v.m. onder meer Cruquiusmuseum aangepaste) Voorjaarsnota, en we zijn met name ook blij dat de dorpshuizen van Rijsenhout en Burgerveen bij de investeringen genoemd staan.

Afsluitend, voorzitter, regels zijn er voor de mensen, de mensen niet voor de regels. Juist in deze tijden van crisis, van woningnood en klimaatproblemen roepen we het college op met het elan van polderpioniers de problemen te lijf te gaan. Praktische politiek van ja-het-kan.